Tanı ve Tedavi Planlaması
Ortognatik Cerrahi
Bazı çene deformiteleri doğuştan olabilirken, diğerleri kemik gelişimi sırasında veya travmalar sonucu gelişebilir. Ortognatik cerrahi, çeneleri ve yüz kemiklerini birbirine göre konumlandırmak amacıyla yapılır ve çenenin çiğneme fonksiyonunu iyileştirmek amaçlanır Cerrahinin, genel tedavi sürecinin sadece bir bileşeni olduğunu belirtmek önemlidir. Birçok durumda, dişlerin hareketini ve düzeltilmesini içeren ortodontik tedavi de gerekebilmektedir. Genellikle, bu ortodontik müdahale, cerrahi işlemden önce veya sonra gerçekleşebilir.
Hastanın Tedavi Sürecindeki Rolü
Ortognatik cerrahiye planlanan hastaların ameliyat için hazırlanması, cerrahi aşama ve sonrasındaki süreçler, belirli bir zaman gerektirir. Tüm tedavi periyoduna başlamadan önce bu sürece bağlı kalmak önemlidir. Tedavi planınızın her aşamasını bilmeniz ve tüm aşamalarda ne beklemeniz gerektiğini anlayın. Faydaları ve riskleri anlamak için zaman ayırın. Ayrıca, sorular sorarak ve gerekli bilgileri alarak sürece aktif olarak katılmanız gerekmektedir.
Tedavi Ekibiniz:
- Oral ve Maksillofasiyal Cerrah: Bu uzman, çene ve yüz kemikleri üzerinde cerrahi işlemler yapar.
- Ortodontist: Cerrahla yakın işbirliği içinde, bu diş uzmanı dişleri hareket ettirerek işlevlerini ve görünümlerini, aynı zamanda çenelerle uyumlarını geliştirmeye odaklanır.
- Genel diş hekimi ve ek diş uzmanları: Genel bir diş hekimi çeşitli diş problemleriyle ilgilenir ve ihtiyacınız olursa diş uzmanlarına danışabilirsiniz. Örneğin, bir periodontist diş eti hastalıklarıyla ilgilenirken, bir protez uzmanı gerekirse taçlar, köprüler veya implantlar sağlayabilir.
- Diğer profesyoneller: İhtiyacınıza göre, bir konuşma terapisti, fizyoterapist veya diğer sağlık hizmeti sağlayıcıları tedavinizi optimize etmeye katkıda bulunabilir.
Çenelerde Yaygın Görülen Problemler
Aşağıda bazı yaygın çene sorunları bulunmaktadır. Birden fazla problemi aynı anda yaşamanız mümkündür.
-Sınıf II(retrognati)
Alt çenenin çok geride (retrognati) konumlandırılması, ısırmanın zorlaşmasına ve çenenin zayıf veya geriye doğru çekik görünmesine neden olabilir.
-Açık Kapanış (open-bite)
Arka azı dişlerinin birbirine değdiği ancak ön dişlerin kapanmadığı durumlarda, dudakların kapatılması zorlaşabilir. Bu durum, üst çenenin çok uzun veya alt çenenin çok kısa olması sonucu oluşabilir.
- Sınıf III (prognati):
Alt çenenin çok ileri doğru çıkıntı yapması (prognati) sonucunda çene öne doğru çıkar ve alt dişler, üst dişlerin üzerine çıkabilir veya onları örtebilir.
- Asimetri:
Üst çene ve/veya alt çenenin sağ ve sol taraflarda aynı düzlemde olmaması, yüz asimetrisine neden olur.
Çeneler kapanış problemi şu sorunlara yol açabilir:
- Çiğneme ile ilgili zorluklar: Yiyecekleri ısırma veya çiğnerken ağızda tutma zorluğu. Bununla birlikte bir veya her iki temporomandibular eklemde (TMJ) ağrı yaşanabilir.
- Konuşma zorlukları: Belirli sesleri çıkarma veya net konuşma zorlukları.
- Solunum problemleri: Daralmış veya tıkanmış hava yolu, gürültülü veya zor nefes almaya yol açabilir ve bu da uyku apnesine (uyku sırasında solunum kesintileri) neden olabilir.
- Estetik problemler: Çene uyumsuzlukları, bireyin kendi görünümünden memnun olmamasına neden olabilir.
Muayene ve Tedavi Kayıtları
Cerrahınız ve ortodontistiniz, kapsamlı muayeneler yapar ve detaylı kayıtlar tutar. Bu kayıtlar, dişlerin ve çenelerin mevcut konumunu gösteren fotoğraflar, BT taramaları ve dijital modeller içerir. Bazı kayıtlar birden fazla kez alınabilir.
Muayeneler ve kayıtlar şunları kapsayabilir:
- Tıbbi geçmiş: Geçmiş ameliyatlar, yaralanmalar, genel sağlık ve diş sağlığı hakkında sorgulama. Gelecekte yapılması planlanan herhangi bir diş veya yüz estetik prosedüründen bahsetmek önemlidir.
- Fiziksel muayene: Çenelerin ve dişlerin birlikte nasıl işlediğinin değerlendirilmesi, diş etleri ve dişlerin sağlığının kontrol edilmesi ve dilin ve hava yolunun boyutunun değerlendirilmesi.
- Fotoğraf ve videolar: Çenelerin, dişlerin ve yüzün fotoğraflarının çekilmesi, gülme veya konuşma videolarının kaydedilmesi.
- BT Taramaları: Baş ve çenelerin 3D görüntülerini oluşturmak için konik ışınlı bilgisayarlı tomografi (CBCT) taramalarının kullanılması.
- Modeller: Dişlerin dijital taramaları veya fiziksel kalıpları yoluyla oluşturulan plastik, alçı veya 3D dijital modeller. Bunlar, çiğneme sırasında dişlerin ve çenelerin uyumu ve hareketini gösterir.
- Diğer değerlendirmeler: Belirli durumlarda, uyku çalışması, konuşma testi, psikolojik muayene veya diğer değerlendirmeler gerekebilir.